4 april - 17 april 2020

16-4-2020 Adrew Sadik, fysiotherapeut BovenIJ ziekenhuis 

De huidige omstandigheden hebben natuurlijk flinke invloed op onze dagelijkse gang van zaken als ziekenhuisfysiotherapeuten. Maar daar waar de situatie veel verandering mee brengt zien we juist ook veel nieuwe kansen om tot vernieuwing en ontwikkeling te komen en daarmee zorg te blijven bieden aan onze patiënten. De fysieke behandeling van poliklinische patiënten wordt waar mogelijk middels telefoon, beeldbellen en oefenprogramma’s opgevangen. De geplande operaties die niet doorgaan geven ruimte om de verpleging te ondersteunen op de IC, SEH en verpleegafdelingen. Hier draaien wij als ziekenhuisfysiotherapeuten dan ook volop in mee. Een heel nieuwe ervaring! 
Ondertussen zijn wij druk bezig allerlei plannen waarvan we altijd al dachten: ‘als we een keer tijd hebben gaan we daar eens over nadenken’ op te pakken, zowel klinische oefenprogramma’s en beweegideeën als poliklinische protocollen en behandelprogramma’s. 
En laten we de zorg voor de COVID patiënten niet vergeten. Klinisch op de COVID afdeling, zij aan zij met de artsen, verpleging, paramedici en andere werknemers van het ziekenhuis. Ademhalingsoefeningen, beweegadviezen, multidisciplinaire oefenstencils en ondersteuning. Waar de reguliere zorg wellicht verstoord is staan we zeker niet stil en steken we de handen uit de mouwen om ook onze bijdrage te leveren. 

Op de COVID afdeling is het natuurlijk ook bijzonder om zorg te leveren. Er zijn veel emoties bij alle patiënten: angst, verdriet maar ook opluchting en dankbaarheid wanneer ze met ontslag mogen. Het is indrukwekkend om te zien hoe verpleging en patiënten hiermee omgaan en mooi dat wij hier ook een bijdrage aan kunnen leveren. 

10-4-2020 Saskia Opdam, fysiotherapeut Isala Zwolle

Het werken in het ziekenhuis is volledig anders dan 2 maanden geleden. De sfeer bij binnenkomst, de rust op de gangen waar het normaal gesproken wemelt van de patiënten/bezoekers. Het dichte restaurant en winkeltje. In het therapiecentrum zijn minder collega’s tegelijkertijd aanwezig om besmettingsgevaar te verkleinen en omdat de reguliere zorg afgeschaald is.  
Elke dag begint gespannen: hoeveel nieuwe opnames zijn erbij gekomen. Hoeveel patiënten zijn overgeplaatst van de afdeling naar de IC, en hoeveel zijn er overleden? De cijfers die we horen in de media krijgen hier een gezicht en naam.  
Op de cohortafdeling heerst een ontzettend gevoel van ‘we moeten dit met z’n allen doen’. Ik ben in de eerste plaats fysiotherapeut, maar functies vervagen en waar nodig worden andere ‘klusjes’ gedaan om te voorkomen dat er heel veel mensen de afdeling opgaan.  
De patiënten zijn ontzettend blij en dankbaar met de fysiotherapie. Wij geven ze handvaten om zelf bij te dragen in hun herstel, en in de tijd dat ze alle controle uit handen moeten geven vinden de meeste mensen dat fijn. Al is het soms maar heel minimaal gezien de slechte belastbaarheid van sommige patiënten.  

Ik verbaas me dagelijks over de impact van dit virus. Ben ervan onder de indruk. Het werken op deze afdeling geeft veel voldoening, het is van zoveel betekenis voor de patiënten die er liggen. 

Week 2 28 maart - 3 april 2020

2-4-2020 Miranda van der Heijden, NVZF voorzitter en fysiotherapeut in Bernhoven:  Het is nu vooral dóórgaan'

Miranda van der Heijden is fysiotherapeut in Bernhoven in Uden. Ze woont en werkt in het epicentrum van de coronacrisis. Hoe zien haar dagen eruit en wat doet ze om onder deze omstandigheden zelf fit te blijven? In dit interview met de redactie van Fysio E-Nieuws vertelt Miranda hoe met haarzelf gaat, maar ook hoe herstellende patiënten eraan toe zijn en wat fysiotherapeuten buiten het ziekenhuis straks kunnen verwachten.

1-4-2020 Robbin Tjoonk en Aloys Oosterwegel, fysiotherapeuten Deventer Ziekenhuis

Chaotisch, hectisch, spannend, dynamisch, zomaar een paar woorden die mijn gevoel beschrijven bij het ‘werken’ op de Corona afdeling. Na een paar dagen begin je een beetje te wennen aan de continu veranderende omgeving waarin je snel moet kunnen schakelen. Je voelt je beperkt in je mogelijkheden en hebt verpleegkundigen nodig om informatie over bewegen, ademhaling over te brengen op de patiënten. Dit samen met oefeningen en adviezen die voor patiënten beschikbaar zijn op de iPads op de kamer. Het is een andere manier van werken, die o.a. nodig is om handschoenen, maskers etc te sparen in tijden van schaarste. Als fysiotherapeut ben je meer coachend bezig en probeer je samen met verpleegkundigen en artsen op afstand een plan te maken. Deze afstand geeft soms een ‘machteloos’ gevoel. Je wil graag wat doen maar moet tegelijkertijd kritisch zijn in wat je kan doen. Het is een dilemma waarin gevoel en verstand met elkaar in gevecht zijn. Het voelt afstandelijk in een tijd dat de patiënt juist even die arm op die schouder nodig heeft.

Na de eerste onwennigheid en als het ervaren van je nieuwe rol, komt ook het ritme van je dagelijkse werk weer terug! Je gaat “verder” in een andere/nieuwe dimensie met fysiotherapeutisch zorg te verlenen en haalt inspiratie uit de succesjes die je ook bij COVID-19 ziet.

1-4-2020 Fysiotherapeuten OLVG West

Voor ons als ziekenhuisfysiotherapeuten is het anders werken dan wij gewend zijn. Normaal werken wij in het OLVG West dagelijks met ongeveer tien fysiotherapeuten, dit is nu afgeschaald naar drie.

We proberen goed samen te werken met de verpleegkundigen zodat we met zijn drieën de noodzakelijke zorg voor het hele ziekenhuis kunnen blijven leveren. Tot op heden gaat dit goed en ervaren we met de verschillende afdelingen een prettige samenwerking en sfeer.

De collega’s welke niet in het ziekenhuis werken zijn druk bezig met het aanscherpen / bijwerken van protocollen en uitschrijven van projecten waar wij normaal minder aan toe komen. Ook houden we de dagelijkse ontwikkelingen betreft fysiotherapeutische zorg bij COVID-19 patiënten nauw in de gaten, zo proberen wij ons optimaal voor te bereiden op het revalidatie-traject voor deze nieuwe patiëntengroep. Deze tijd vraagt om veel flexibiliteit en meedenken van het hele team wat tot dusver prima is gegaan. Dagelijks evalueren we de stand van zaken en of er werkzaamheden veranderd moeten worden.

Het is een gekke tijd maar met zijn allen maken we het beste van!

week 1 25 maart - 27 maart 2020

25-3-2020 Elske Berkvens, fysiotherapeut Elkerliek ziekenhuis

“Een werkdag zoals we die normaal kennen…. Daar is op dit moment niet veel van over. De poliklinieken waar we de dag mee starten gaan fysiek niet door, maar we proberen patiënten zo goed als het kan te begeleiden via de telefoon, instructies en filmpjes. Inventief worden we wel in deze tijd, maar als fysiotherapeut mis je het contact met patiënten. Lopend langs de bedden op de IC -waar we op dit moment fysiotherapeutisch nog niet veel kunnen betekenen omdat patiënten nog zwaar gesedeerd zijn en beademend worden- voelt het heel machteloos. Wetende dat we straks heel hard nodig zullen zijn….”

27-3-2020 Yvette Peeters en Eefje Wassink, fysiotherapeuten Radboudumc

“Door de komst van het COVID-19 virus is onze dag ook veranderd. We blijven patiënten zien die fysiotherapie nodig hebben in de reguliere zorg. Het aantal patiënten hiervoor is wel afgenomen, omdat de electieve operaties zijn afgezegd. Een groot deel van de afdelingen in het ziekenhuis is beschikbaar gemaakt voor patiënten met COVID-19. Enkele collega’s uit het Radboudumc en andere ziekenhuizen zijn afgelopen week druk bezig geweest met het ontwikkelen van: De aanbeveling fysiotherapeutisch handelen bij COVID-19 tijdens ziekenhuisopname. We zijn bezig om deze informatie om te zetten naar de praktijk. Dit doen we door te inventariseren welke mogelijkheden er zijn voor o.a. fysiotherapie op afstand en hoe dit te implementeren. Daarnaast zijn we gestart met het ondersteunen van verpleegkundige op de Intensive Care afdelingen in het ziekenhuis om zo de zorgzwaarte van de verpleegkundige te verminderen. Hierbij helpen we bijvoorbeeld bij het draaien van het hoofd van patiënten die in buikligging worden beademd.”

27-3-2020 Daniela Dettling, fysiotherapeut/onderzoeker Amsterdam UMC, locatie AMC

“In het AMC zijn twee verpleegafdelingen en delen van de IC speciaal ingericht voor patiënten met Covid-19. Binnen ons team van fysiotherapeuten is een aantal collega’s verantwoordelijk voor deze patiënten. Elke ochtend checken we in EPIC of er nieuwe orders zijn voor fysiotherapie en screenen we de IC-patiënten aan de hand van de elektronische patiëntendossiers. Voor de patiënten op de Covid-verpleegafdelingen zijn er folders met ademhalingsinstructies en spierversterkende oefeningen beschikbaar (zie website NVZF). Pas als er daadwerkelijk problemen zijn met mobiliseren of ADL gaan we de patiënten behandelen. Op de IC starten we met fysiotherapie zodra patiënten wakker en instrueerbaar zijn of als ze gedetubeerd zijn. Voordat we naar de afdelingen gaan, bellen we met de verpleegkundigen om af te stemmen of fysiotherapie daadwerkelijk nodig is en om tijdafspraken te maken, zodat we efficiënt kunnen werken en maar één keer de hermetisch afgesloten afdelingen op moeten.”

27-3-2020 Koen Lemmens en Hans Steijlen, fysiotherapeuten ziekenhuis Bernhoven Uden

“Ziekenhuis Bernhoven in Uden is in korte tijd veranderd en volledig gericht op Covid-19 patiënten. Alle geplande zorg en acute opnames van andere dan Covid-19 patiënten zijn gestopt. Het team fysiotherapeuten heeft de eerste week dat de veranderingen startte alle poliklinische behandelingen gestopt en de vrijgekomen tijd gebruikt om nieuwe protocollen en instructiemateriaal te maken voor fysiotherapeutische ondersteuning van Covid-19 patiënten. Deels werd dit vanuit thuis gedaan om onnodig aanwezig zijn in het ziekenhuis te vermijden. De fysiotherapeutische inzet op de Intensive Care is direct fors uitgebreid. Op de verpleegafdelingen met (verdacht van) besmette Covid-19 patiënten mochten de fysiotherapeuten al snel niet meer zelf oefenen met de besmette patiënten. Er is een filmpje opgenomen waarop een van de collega’s de ademhalingsoefeningen oefent met de bedoeling dat patiënten gelijktijdig mee kunnen oefenen. Afdeling ICT heeft dit filmpje direct geïnstalleerd op de bed site terminal die op elke kamer aanwezig is. De verpleegkundigen zijn geïnformeerd hoe ze deze film met ademhalingsoefeningen kunnen gebruiken tijdens de verzorging van Covid-19 patiënten die nog energie genoeg hebben om te oefenen. Want wat opvalt is dat in de acute fase de meeste Covid-19 patiënten weinig energie hebben om te oefenen en te eten.

De werktijden van de fysiotherapeuten zijn inmiddels gelijk getrokken met de werktijden van de verpleging (vroege dienst, late dienst en nachtdienst). Samen met een verpleegkundige is de fysiotherapeut tijdens zijn dienst verantwoordelijk voor 6 tot 9 patiënten. De fysiotherapeut combineert bij zijn contact met die patiënten het fysiotherapeutisch oefenen van de ademhaling, het oefenen van armen en benen op bed of stoel en het (voorbereidend) mobiliseren met verpleegkundige/verzorgende taken zoals bloeddruk en hartfrequentie meten, saturatie en temperatuur meten, medicatie aanreiken, begeleiden bij toiletgang en verzorging, en bij het eten geven.

Aan alle collega’s is te merken dat alle veranderingen en het werken onder deze omstandigheden leidt tot onrust en stress. Het is nu en de komende weken belangrijk dat iedereen goed voor zichzelf blijft zorgen: op tijd eten/drinken, op tijd rusten en ontspannen en emoties delen met collega’s.