behandelprotocol-ic-en-cva.jpg
11 januari 2022

Behandelprotocollen ziekenhuisfysiotherapie

Landelijke protocollen geven concrete invulling aan de omschrijving van het vakgebied en geven een beeld van de ‘state of the art’ van het onderwerp op het moment van publicatie.

Behandelprotocol Fysiotherapie bij CVA

Dit protocol, gemaakt voor fysiotherapie bij patiënten met een herseninfarct of hersenbloeding op de ziekenhuis stroke unit (ZSU), werd ontwikkeld door drs. Muriel Rutgers-Koolstra en prof. dr. Gert Kwakkel (afdeling revalidatiegeneeskunde Amsterdam UMC, locatie VUmc).

Het KNGF was vanuit het programma Intramuraal verantwoordelijk voor het ontwikkelproces, samen met hoogleraren en vertegenwoordigers van de VLF, FUMC en NVZF. Het protocol beschrijft de doelen voor en werkwijze van de fysiotherapie tijdens de opname van deze patiënten in het ziekenhuis. Patiënten die een hersenbloeding of herseninfarct, ook wel beroerte of cerebrovasculair accident (CVA) genoemd, hebben gehad. Naast het protocol zelf maakten we een praktische samenvatting.

Behandelprotocol voor fysiotherapie op de IC

Het 'behandelprotocol voor fysiotherapie op de intensive care (IC)' is gebaseerd op het Evidence statement voor fysiotherapie op de intensive care, aangevuld met recente wetenschappelijke inzichten en de expertise van intensive care fysiotherapeuten. Op basis van al deze kennis is een vertaalslag gemaakt naar praktische aanbevelingen voor de dagelijkse praktijk.

Deze aanbevelingen zijn van toepassing op alle patiënten die zijn opgenomen op de IC, ongeacht de diagnose of de ernst van de ziekte. Het protocol bevat aanbevelingen voor het diagnostisch en therapeutisch proces wat betreft de veiligheid, de interventies en het gebruik van klinimetrie binnen de ‘International Classification of Functioning, Disability and Health' en vormt hiermee de basis voor evidence-based fysiotherapeutisch handelen.

Het protocol werd ontwikkeld door dr. Juultje Sommers, dr. Daniela Dettling en dr. Marike van der Schaaf (Amsterdam UMC, locatie AMC). Het KNGF was vanuit het programma Intramuraal verantwoordelijk voor het ontwikkelproces, samen met hoogleraren en vertegenwoordigers van de VLF, FUMC en NVZF. Van het protocol werd ook een praktische samenvatting gemaakt.

KNGF-behandelprotocol fysiotherapie op de intensive care

Dit behandelprotocol is van toepassing op alle patiënten die zijn opgenomen op de intensive care, ongeacht de diagnose of de ernst van de ziekte. Het protocol bevat fysiotherapeutische aanbevelingen voor het diagnostisch en therapeutisch proces ten aanzien van de veiligheid, de interventies en het gebruik van klinimetrie.

Door verbeteringen in de medische zorg is de overlevingskans van patiënten die worden opgenomen op een intensive care (IC) gestegen. Dit leidt tot een toenemend aantal patiënten met langdurige fysieke, mentale en cognitieve problemen en beperkingen in het dagelijks leven. Deze problematiek wordt sinds 2012 beschreven als het ‘post intensive care syndroom’ (PICS). Veel IC-overlevenden ontwikkelen ernstige spierzwakte en verminderde inspanningstolerantie. Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat met onder andere fysiotherapie de nadelige gevolgen van ernstige ziekte, bedrust en inactiviteit voor het respiratoire en fysieke functioneren kunnen worden beperkt. Ook is er steeds meer wetenschappelijk bewijs dat fysiotherapie veilig kan worden toegepast bij patiënten op de intensive care. De fysiotherapie speelt een belangrijke rol in het interdisciplinaire team op de intensive care.

Het behandelprotocol is gebaseerd op Sommers et al. (2015) en is aangevuld met recente wetenschappelijke inzichten en de expertise van fysiotherapeuten die werkzaam zijn op de intensive care. Op basis van al deze kennis is een vertaalslag gemaakt naar praktische aanbevelingen voor de dagelijkse praktijk.